โครงการ ๑ โรงเรียน ๑ ธุรกิจ สพม. เขต ๓๔

โครงงาน "สมุนไพร สานฝันภูมิปัญญาไทย"

        โรงเรีนยดอยสะเก็ดวิทยาคม ตั้งอยู่ที่ 20 หมู่1 ตำบลเชิงดอย อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ 50220 ซึ่งโรงเรียนของเราเป็นโรงเรียนที่ได้รับรางวัลพระราชทานประเภทมัธยมศึกษาขนาดกลาง 3 ปีซ้อนในรอบ10ปี โดยมีวิสัยทัศน์ "สถานศึกษาคุณภาพ มุ่งพัฒนาคนสู่อาเซียนและมาตรฐานสากล โดยยึดหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง" โรงเรียนของเรามีการจัดการเรียนการสอนแบบการเรียนรู้สู่ศตวรรษที่21โดยมีการจัดการเรียนเรียนรู้แบบบูรณาการเข้ากับทุกกลุ่มสาระของการเรียนทำให้นักเรียนมีความคิดริ่มเริ่มสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการคิด มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ทั้ง8ประการ นอกจากนี้ยังมีการเรียนการสอนวิชาโครงงานบูรณาการที่สอนให้นักเรียนมีทักษะการคิก ฝึกความอดทน มีความสมัคคีจากการเรียนการสอนวิชาบูรณาการโรงเรียนของเราได้เข้าร่วมการแข่งขันทักษะวิชาการ การแข่งขันโครงงานอาชีพทำให้โรงเรียนของเราได้รับรางวัลเหรียญทองระดับประเทศส่งผลให้นักเรียนของเรามีความรู้และความชำนาญในด้านการทำธุรกิจ 

     สินค้าอุปโภค บริโภค คือสิ่งจำเป็นที่ทุกคนต้องกินต้องใช้ กันทุกครัวเรือนเป็นสินค้าสิ้นเปลืองที่ไม่สามารถจะหลีกเลี่ยงได้ และสินค้าเหล่านี้เป็นสินค้าที่มีราคาแพงมาก เนื่องจากมีการโฆษณาแข่งขันกันมากมาย จากการจดบันทึกและสัมภาษณ์กลุ่มแม่บ้านผู้ปกครองนักเรียน ครูในโรงเรียนดอยสะเก็ดวิทยาคม ให้ข้อมูลว่าในเดือนๆ หนึ่งจะเสียค่าใช้จ่ายสำหรับซื้อ น้ำยาสระผม ครีมนวดผม สบู่เหลว สบู่  ครีมบำรุงผิว  น้ำยาปรับผ้านุ่ม เป็นเงินมากกว่าหนึ่งพันบาทต่อครอบครัว และส่วนใหญ่ซื้อสินค้าเหล่านี้ตามความนิยม การโฆษณาชวนเชื่อ ทั้งสิ้น จากการศึกษาการจำหน่ายสินค้าอุปโภค เหล่านี้ราคาที่จำหน่ายจะคิดจาก ค่าวัสดุ ค่าบรรจุภัณฑ์ที่สวยงาม ค่านางแบบที่นำเสนอสินค้า  ค่าโฆษณาตามสื่อต่างๆ เช่นโทรทัศน์ นิตยสาร สิ่งพิมพ์ต่างๆ บวกค่าแรง    ค่าเครื่องจักร บวกกำไร ซึ่งทำให้ราคาสินค้าเมื่อมาถึงผู้บริโภคจะมีราคาสูงมาก

     สุขภาพที่ดี ก็เป็นสิ่งที่ทุกคนอยากจะมี โดยเห็นได้จากปัจจุบันนี้มีการคิดค้นผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดร่างกายออกมามากมาย เพราะทุกคนหันกลับมาให้ความสนใจในเรื่องของการดูแลสุขภาพของตนเองมากขึ้น ผู้คนให้ความใส่ใจ และสนใจ ในเรื่องของการดูแลความสะอาดของร่างกาย โดยไม่พึ่งสารเคมี เพื่อให้ตนเองดูดีทั้งภายนอกและภายในร่างกาย แต่ผลิตภัณฑ์ที่ผู้คนใช้ส่วนมากนั้น เป็นส่วนประกอบที่มาจากสารเคมี เช่น แชมพู สบู่เหลวและสินค้าเหล่านี้ ใช้สารเคมีเป็นส่วนใหญ่เป็นส่วนประกอบ ซึ่งเป็นอันตรายต่อสุขภาพร่างกาย

     จากการศึกษาในวิชาการเรียนรู้สวนพฤกษศาสตร์ในโรงเรียน ได้มองเห็นความสำคัญของพืชพันธุ์ไม้สมุนไพรที่มีประโยชน์มากมาย ไม่ว่าจะเป็นมะกรูด  มะนาว  ดอกอัญชัน ตะไคร้ ขิง  ใบหมี่  ขมิ้น มะขามเปรี้ยว  ว่านหางจระเข้ พืชพันธุ์ไม้เหล่าเหล่ามีสรรพคุณ ทำให้ผมดกดำ  สลวยเงางาม  บำรุงผิวพรรณ ชำระล้างสิ่งสกปรก และทางกลุ่มได้เรียนรู้ และศึกษา การทำแชมพูสระผมสมุนไพร ซึ่งประสิทธิภาพในการทำความสะอาดและไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพร่างกาย  การผลิตแชมพูสระผมสมุนไพรนั้นจะใช้พืชสมุนไพรพื้นบ้านเป็นองค์ประกอบ ซึ่งสามารถหาได้ง่ายเพราะเป็นพืชสมุนไพรในท้องถิ่น อีกทั้งยังเป็นการใช้ทรัพยากรในท้องถิ่นอย่างรู้คุณค่าไม่ต้องสิ้นเปลืองและยังไม่มีอันตราย ตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

โครงงาน "วิตามินจากยอดดอย สู่ ของอร่อยโทงเทงไทย" 

                จากการสังเกตชุมชนบ้านขุนลาว  ตำบลแม่เจดีย์ใหม่ อำเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย  ซึ่งประกอบกิจการธุรกิจส่วนตัว ปลูกโทงเทงเพื่อส่งออกเป็นส่วนใหญ่ปรากฏว่า มีรายได้ในแต่ละปีสูง แต่มักประสบปัญหาเกี่ยวกับผลของโทงเทงที่แตกแล้วไม่สามารถนำไปจำหน่ายได้ หรือจำหน่ายได้ในราคาที่ถูกมากหรือแจกจ่ายให้แก่เพื่อนบ้าน จากการสำรวจพบว่า การเก็บผลผลิตในแต่ละครั้ง ใน 100 เปอร์เซ็น ของผลโทงเทง พบ 30 เปอร์เซ็น จะมีผลแตกไม่สามารถนำมาจำหน่ายได้ ซึ่งผลที่ดีจะจำหน่ายในราคาของผลสดที่มีราคาสูง

            โทงเทงเป็นผลไม้ที่ออกดอกในช่วงพฤษภาคมถึงเดือนสิงหาคม และติดผลในช่วงปลายเดือนสิงหาคมถึงต้นเดือนกันยายน สามารถเก็บผลผลิตได้ตั้งแต่ช่วงปลายเดือนกันยายน อยู่ระหว่างปลายฤดูฝนเข้าสู่ฤดูหนาว อากาศในช่วงนี้ค่อนข้างชื้น ส่งผลต่ออัตราการแตกของผลโทงเทงให้เพิ่มสูงขึ้น ทำให้ผลที่แตกขึ้นราและเน่าเนื่องจากไม่สามารถเก็บไว้นาน

            จากงานวิจัยของนักวิชาการเกษตร ฝ่ายพัฒนาเกษตรที่สูง  มหาวิทยาลัยแม่โจ้  ได้ทำการศึกษาค้นคว้าและทดลองเกี่ยวโทงเทงในมูลนิธิโครงการหลวง  ยืนยันว่าโทงเทงเป็นผลไม้ที่มีแร่ธาตุและวิตามินต่างๆ โดยอุดมไปด้วยวิตามิน C มีคุณสมบัติป้องกันไข้หวัด และโรคภูมิแพ้ ยังอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ  มีวิตามิน A ที่ช่วยป้องกันอาการตาบอดในที่มืด ทำให้สายตาดีขึ้น  ช่วยให้ผิวพรรณสวยสดใส ผมสวยดกดำ เป็นผลไม้ที่มีโปรตีนสูง มีวิตามิน บี1 และบี 2 และยังพบสารแคโรทีนอยด์ที่เป็นสารช่วยป้องกันการเกิดโรคมะเร็ง โรคหัวใจซึ่งเมื่อเปรียบเทียบปริมาณวิตามิน C ในโทงเทงพบว่า มากเป็นสองเท่าของมะนาวเหลือง(Lemon) และเมื่อเปรียบเทียบเทียบคุณค่าทางโภชนาการกับมะเขือเทศ พบว่าในโทงเทงมีสารอาหารบางชนิดมากกว่าในมะเขือเทศ เช่น เหล็ก คาร์โบไฮเดรต วิตามินเอ และแคลเซียม

                จากการเรียนวิชาโครงงานบูรณาการและดังที่กล่าวมาข้างต้น ทำให้เล็งเห็นถึงความสำคัญของผลโทงเทงที่แตกจึงเกิดแนวคิดที่จะเพิ่มมูลค่าให้แก่โทงเทงที่จำหน่ายไม่ได้ให้สามารถจำหน่ายได้ในราคาที่สูงขึ้น จึงทำให้กลุ่มนักเรียนได้ร่วมกันคิดสร้างผลิตภัณฑ์จากผลโทงเทงที่แตก ในรูปของผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ เช่น เชื่อมแห้ง คุกกี้ ฟรุตเค้ก ซอส ท๊อฟฟี่ แยม  เป็นการเพิ่มมูลค่าให้กับผลโทงเทงที่แตกและนำผลผลิตที่ได้นำไปจำหน่าย เพื่อเป็นการหารายได้ในระหว่างเรียน เป็นพื้นฐานในการประกอบอาชีพในอนาคต และนำไปสู่การขยายผลให้แก่เกษตรกรที่ปลูกโทงเทงต่อไป